ลดต้นทุนการใช้ปุ๋ยด้วย การผสมปุ๋ยใช้เอง

        จากราคาปุ๋ยที่ถีบตัวสูงขึ้นในปัจจุบัน  ทำให้ต้นทุนการเกษตรของเกษตกรเพิ่มขึ้นอย่างมาก นายยักษ์เขียวจึงนำเกร็ดความรู้เรื่องการผสมปุ๋ยใช้เองมาให้เพื่อนเกษตรกร ศึกษาและนำไปใช้กัน  ซึ่งสามารถช่วยลดต้นทุนลงได้ 10-20% เลยทีเดียว  อาจจะยุ่งยากเพิ่มขึ้นนิด แต่เทียบกับต้นทุนแล้ว คิดว่าหลายคนคงให้ความสนใจกันครับ

ประโยชน์ที่ได้จากการผสมปุ๋ยเคมีใช้เอง

        รัฐสามารถลดการนำเข้าจากทั้งหมดปีละ 3.6 ล้านตัน/ปี (เป็นสูตรสำเร็จ 1.8 ล้านตัน) จึงทำให้ลดเงินตราต่างประเทศ จากการนำเข้าปุ๋ยสำเร็จที่มีสารตัวเติม 4,320 ล้านบาท/ปีและลดค่าใช้จ่ายซื้อสารตัวเติมในประเทศ 3,240 ล้านบาท ซึ่งการลดค่านำเข้า ค่าเก็บโกดัง ค่าขนส่งทั่วประเทศ ค่าดอกเบี้ย ค่าบรรจุ ฯลฯ ที่เกษตรกรจ่าย ปีละ 1,620 ล้านบาท

        สารตัวเติม ได้แก่ ดินทราย ดินขาว ยิบซั่ม ฯลฯ ที่รวมอยู่ในปุ๋ยสูตรสำเร็จแต่ขายราคาเดียวกัน ถ้าเกษตรกรผสมปุ๋ยเคมีใช้เองเพียง 20% ของจำนวนปุ๋ยที่ใช้ทั้งประเทศ จะลดค่าใช้จ่ายสารตัวเติมถึงปีละ 1,840 ล้านบาท และปุ๋ยผสมใช้เองถูกกว่าปุ๋ยสำเร็จถึงตันละ 1,000-1,500 บาท

        การผสมปุ๋ยเคมีสูตรต่างๆ ใช้เองคือการนำแม่ปุ๋ยสูตร 18-46-0, ปุ๋ยสูตร 46-0-0 และปุ๋ยสูตร 0-0-60 มาผสมให้เข้ากันตามตารางผสมปุ๋ยที่กรมวิชาการเกษตรจัดทำขึ้นและสามารถผสมได้ทุกสูตรที่มีขายในท้องตลาด

อุปกรณ์

1.    เครื่องชั่งขนาด 25-50 กก.

2.    พลั่วหรือจอบ

3.    ถังและขันพลาสติค

4.    แม่ปุ๋ย

5.    ตารางผสมฯ

ขั้นตอนการผสมปุ๋ย

เลือก สูตรและอัตราการใช้กับพืชจากคำแนะนำ คำนวณหาปริมาณ และชั่ง แม่ปุ๋ยแต่ละชนิดจากตาราง นำแม่ปุ๋ยที่ชั่งได้เทลงบนพื้นเรียบและแห้ง ใช้จอบ, พลั่ว ผสมคลุกเคล้าปุ๋ยในกองให้เข้ากัน นำบรรจุกระสอบเพื่อขนย้ายไปไร่นา การหว่านหรือใส่ต้องใส่ปริมาณน้อยกว่าเดิมเพราะไม่มีสารตัวเติม หรืออาจผสมตัวเติมโดยใช้ วัสดุปรับปรุงดินเกรด AAA ตรายักษ์เขียว สูตรเข้มข้น(แถบเขียว) หรือ ยักษ์เขียว สูตรเข้มข้นพิเศษ(แถบทอง)  ก็จะทำให้เกษตรกร ได้สารอินทรีย์คุณภาพสูงเพิ่มในเนื้อปุ๋ย ทำให้พืชเจริญเติบโตได้ดีกว่า(เขียวทน,กินปุ๋ยได้นาน,ผลผลิตได้คุณภาพดี กว่า)การใช้ปุ๋ยเคมีเพียงอย่างเดียว สามารถลดจำนวนครั้งของการใส่ปุ๋ยเคมีลง ยืดเวลาการให้ปุ๋ยให้นานขึ้น และยังช่วยลดการสูญเสียของปุ๋ยเคมีหลังการใส่ ซึ่งเกิดจากการระเหิดไปกับอากาศ หรือถูกชะล้างจากน้ำฝนได้อีกด้วย

ข้อดี

·         ตัดปัญหาเรื่องปุ๋ยปลอม/ปุ๋ยไม่ได้มาตรฐาน

·         ใช้ปุ๋ยราคายุติธรรม มีทางเลือกเพิ่มขึ้น

·         สูญเสียน้อยกว่า เพราะลงทุนถูกกว่า

·         ถ้าชำนาญสามารถปรับสูตรได้

·         มีอำนาจในการต่อรองราคา

·         มีปุ๋ยใช้ทันเวลา

ข้อจำกัด

·         เสียเวลาผสม (10 กระสอบ ใช้เวลาประมาณ 30 นาที)

·         ผสมแล้วควรใช้ให้หมดใน 30 วัน

·         แม่ปุ๋ยมีขายไม่ครบทั้ง 3 ชนิด

·         แหล่งขายแม่ปุ๋ยมีน้อย

·         ต้องอ่านเข้าใจจึงทำได้

·         ต้องมีตารางผสมปุ๋ย

ปุ๋ยที่ขายในท้องตลาดและสารตัวเติม

ปุ๋ยสำเร็จ	สารตัวเติม	ปุ๋ยสำเร็จ	สารตัวเติม
9-3-9	61	12-3-6	57
16-4-0	59	18-4-5	46
10-5-9	56	11-6-4	60
16-4-5	50	16-4-4	52
16-14-0	46	14-4-9	49
16-4-8	46	16-6-5	47
18-6-4	45	18-11-5	37
6-18-12	40	16-20-0	38
15-15-6	37	16-4-6	49
18-11-5	37	16-10-4	44
18-10-6	37	16-8-8	40
15-5-14	36	15-5-5	51
14-14-14	36	18-6-6	41
4-16-24	25	20-10-5	34
25-7-7	24	6-12-24	30
14-9-20	23	16-8-14	30
15-15-15	22	7-13-19	34
16-9-18	22	12-10-18	30
12-24-12	22	16-16-8	29

การใช้แม่ปุ๋ยผสมคิดจาก 100 กิโลกรัม

ปุ๋ยสูตร	น้ำหนักแม่ปุ๋ยที่ใช้ (กก.)			ตัวเติม (กก.)
	18-46-0	46-0-0	0-0-60
16-20-0	44	18	0	38
16-16-8	35	22	14	29
15-15-15	33	20	25	22
13-13-21	29	17	35	19
12-24-12	52	6	20	22
9-24-24	52	-	40	8
16-8-14	18	28	24	30
18-12-6	26	30	10	34
3-10-30	22	-	50	28
18-10-6	22	31	10	37
19-19-19	42	25	32	1
25-7-7	16	48	12	24
21-7-14	16	40	24	20
8-16-24	35	4	40	21

ที่มาบางส่วน : เว็บไซท์ของกรมการค้าข้าวฯ